Azerbaycan 28 Mayıs 1918'de ilan edilen Cumhuriyetin 100. yıl dönümünü kutluyor.
Bu önemli gün dolayısıyla Dünyaz Azerbaycanlıları Kongresi, Azerbaycan Kardeşlik ve İşbirliği Derneği Başkanı Dr. Asif Kurban bir açıklama yaptı.
Açıklamada şöyle denildi:
28 Mayıs 1918 yılı Azerbaycan tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Çünkü bu tarihte Türk Dünyası ve Müslüman Doğu’da ilk demokratik cumhuriyet olan Azerbaycan Cumhuriyeti kurulmuştur.
Cumhuriyet, Bakü’nün işgal altında olmasından dolayı Mehmet Emin Resülzade’nin başkanlığında Gence’de kuruldu.
Daha sonra Nuri Paşa komutasındaki Osmanlı ve Azerbaycanlı askerlerden oluşan Kafkas-İslam Ordusu’nun yardımı ile Bakü’nün işgalden kurtulması ile Hükümet Bakü’ye taşındı. Azerbaycan’ı ilk tanıyan ülke Osmanlı Devleti oldu ve ilk anlaşmasını da Osmanlı Devleti ile yaptı.
Maalesef cumhuriyet 23 ay gibi kısa bir süre yaşaya bildi. Kuzeyden esen soğuk rüzgarlar bu cumhuriyetin uzun yaşamasına izin vermedi. Anadolu’ya yardım bahanesiyle Azerbaycan’a giren XI. Kızıl Ordu bir daha buradan çıkmadı.
23 ay gibi kısa bir süre yaşayan Azerbaycan Cumhuriyeti, bu süre zarfında içten ve dıştan yapılan engelleme ve baskılara rağmen eğitim, askeri, kültürel, sosyal alanda birçok önemli işler gerçekleştirdi.
Bu dönemde bütün vatandaşların eşit hukuklara sahip olmaları, dilinden, dininden, cinsinden, milliyetinden asılı olmayarak ülkenin yönetilmesinde iştirak edebilmeleri, söz azadlığı, basın ve vicdan özgürlüklerine de kapsayan demokratik devletin temelleri atıldı.
1919 yılında Devlet Üniversitesi'nin açılışı, yaklaşık 100 öğrencinin öğrenim için Avrupa üniversitelerine gönderilmesi, aynı zamanda biro kadar öğrencinin de İstanbul'a gönderilmesi kararı, devletin eğitime, kültüre nekadar büyük önem verdiğini göstermekteydi.
Aynı zamanda cumhuriyetdöneminde milli kültürher zaman dikkat merkezindeolmuş, Nevruz Bayramı 'Kurtuluş Bayramı' adı altında kutlanmış, bu münasebetle ordunun resmi geçit töreni düzenlenmiştir.
70 yıl boyunca bütün baskı ve zulümlere rağmen Azerbaycan Halkının Bağımsızlık isteği dinmedi ve 1920 yılında kaybettiği bağımsızlığına 1991 yılında tekrar kavuştu. Bugün ki, Azerbaycan Cumhuriyeti, 1918 yılında kurulan cumhuriyetin mirası üzerinde kurulmuştur ve onun devamcısıdır.
Bugün bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti’mizde kullandığımız üç renkli Bayrağımız, Milli Marşımız ve Devlet armamız o gün kurulan cumhuriyetten bize Miras kalmıştır.
28 Mayıs, Azerbaycan Cumhuriyetinin yoktan var olmadığının, dünya üzerindeki belirgin tarihi geçmişi ve coğrafyası ile, dünya medeniyetine, kültürüne yaptığı katkılarla, egemen ulus kimliğine sahip olmanın sonucudur ve simgesidir.
Bu gün üç renkli ay yıldızlı Azerbaycan bayrağı tekrar Azerbaycan semalarında dalgalanmaktadır.
Temennimiz üç renkli ay yıldızlı Azerbaycan bayrağımızın Ermenistan işgali altındaki topraklarda, Karabağ’da da en kısa zamanda dalgalanmasıdır.
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun 100. Yıldönümünü kutlu olsun. Mehmet Emin Resulzade ve arkadaşları başta olmakla, cumhuriyetin kuruluşunda emeği geçenleri saygı, minnet ve rahmetle anıyoruz.
|